EduBirdie Promo Code EduBirdie Discount Code EssayPro promo code samedayessay promo code

Projekt Nr.21/12

MORDECHAJ GEBIRTIG oder BLEIB GESUND MEIN KRAKAU
zum 70.Todestag.1942-2012

MORDECHAJ GEBIRTIG CZYLI BĄDŹ ZDRÓW MÓJ KRAKOWIE.

W 70. ROCZNICĘ ŚMIERCI 1942- 2012

Ehrenpatronat des Museums der Geschichte der polnischen Juden

Patronat honorowy Muzeum Historii Żydów Polskich
Honorary patronage Museum of the History of Polish Jews

http://www.jewishmuseum.org.pl/pl/cms/strona-glowna/

http://www.youtube.com/watch?v=no5rY9VMLP0&feature=related

http://www.po-prostu.de/index.php?option=com_content&view=article&id=72:badz-zdrow-moj-krakowie&catid=13&Itemid=175

DEUTSCH – POLNISCHE GESELLSCHAFT IN FRANKEN E. V.

————————————————————————————————————————————–

Projektträger: Wiener – Krakauer Kultur – Gesellschaft

Piotr Szalsza – Regisseur, künstlerische Projektleitung

Zofia Beklen – Projektverantwortung

Partner: Deutsch-Polnische Gesellschaft Franken e.V., ”Piwnica pod Baranami ” („Keller zu den Widdern“) Künstler des legendären Krakauer Literaturkabaretts

Dieses Projekt wurde mit Unterstützung der Europäischen Kommission finanziert. Die Verantwortung für den Inhalt dieser Veröffentlichung trägt allein der Verfasser; die Kommission haftet nicht für die weitere Verwendung der darin enthaltenen Angaben. Europa der Bürgerinnen und Bürger, Aktion 4 ” Aktive europäische Erinnerung”.

http://bmukk-kunst-kultur.at/index.php?year=2011&nl=04&bt=315

Foto: Joanna Styrylska

mitwirkende Sängerinnen: Beata Czernecka, Aleksandra Maurer, Kamila Klimczak, Tamara Kalinowska und als Gast Agnieszka Ploszajska

Foto:Rozalya Sasor

Dreharbeiten in Krakau, Barbara Kras, Agnieszka Ploszajska, Piotr Szalsza, Mieczyslaw Chudzik, Tamara Kalinowska, Kamila Klimczyk, Ola Maurer, Agnieszka Dudek, Czeslaw Wojtala, Beata Czernecka, Malgorzata Suwalska, Andrzej Misaczek

 

Piotr Szalsza, Zofia Beklen and Mieczyslaw Chudzik visited the archives of Moreshet, and the Mordechai Anielewicz Holocaust Study and Research Center in Givat Haviva. Israel, 22.02.2012 http://www.moreshet.org/?CategoryID=156

Auf Besuch bei dem berühmten Schriftsteller Joshua Sobol in Tel Aviv:

http://de.wikipedia.org/wiki/Jehoschua_Sobol

MORDECHAI GEBIRTIG Kurzbeschreibung: Die Idee des Projektes stützt sich auf zwei Komponenten: 1. Vorbereitung und Fertigstellung einer inszenierten Filmdokumentation. In diesen Faden werden die Lieder und Fakten aus dem Leben von Gebirtig eingeflochten, von seiner Geburt her noch in der Zeit der Annexion des Teilpolens von Österreich bis zum Augenblick seines Todes im Jahre 1942. In den Film wird das Archivfilmmaterial über die Geschichte der Krakauer Juden eingebaut. 2. Organisation und Durchführung von zahlreichen Filmpräsentationen, Symposien, Diskussionen und Konzerten in Österreich, Deutschland und Polen. Mordechai Gebirtig wurde 1877 in Krakau geboren. Schon früh interessierte ihn die Literatur. Vom Beruf war er Tischler. Hinsichtlich seiner künstlerischen Bildung war er Autodidakt. Über 90 Lieder hat der „letzte jiddische Barde“ der Nachwelt hinterlassen. Er schrieb sie in seiner Muttersprache, Jiddisch. Nicht die romantisierende Schtetl-Welt ist es, die Gebirtig in seinen Liedern aufleben lässt, sondern das Leben der kleinen Leute im jüdischen Stadtteil Krakaus Kazimierz in der Zeit vor dem Krieg bis hin zum Holocaust. Im gleichen Maße, wie sich die Situation der jüdischen Bevölkerung in Polen zwischen dem Ersten und Zweiten Weltkrieg verschlechterte, änderten sich die Inhalte seiner Lieder. „Sie wurden schärfer, ironischer und politischer, ohne jedoch die Hoffnung und den Humor zu verlieren.“ So schrieb er nach einem Pogrom 1938 das Lied „Es brennt“, in dem er zum Widerstand aufruft. Am 1.9.1939 kamen die Deutschen. Das Leiden der Polen, das Leiden der Juden begann. Am 4. Juni 1942 wurde Mordechai Gebirtig im Krakauer Ghetto auf offener Straße erschossen. Seine Lieder haben überlebt und nichts an Aktualität eingebüßt, sind Hoffnung und Warnung zugleich – unverzichtbar für die Zivilisation und die Kultur des Erinnerns. Als Huldigung aber auch als Mahnung an das Schreckliche wird ihm dieser Film gewidmet. Als Interpreten der Lieder von Mordechai Gebirtig, sowohl im Film als auch bei musikalischer Untermalung der Filmvorführungen während der Symposien treten die Künstler des berühmten Kabaretts „Piwnica pod Baranami“ („Keller zu den Widdern“) auf. Das älteste Literaturkabarett Polens verkörpert eine Krakauer Legende und mutiert symbolisch zu der lebenden Geschichte dieser traditionsreichen Stadt. Aus den Kabarettprogrammen gewidmet der Klezmermusik, dem jüdischen Lied, Wort und Geist ragt der kulturelle Nachlass von Mordechai Gebirtig hervor. Traditionell aber zugleich modern vorgetragen, finden seine Lieder Liebe und Begeisterung des Ensembles und des Publikums. Das Dokumentationsprojekt und die Diskursreihe mit musikalischer Umrahmung erfordern interkulturelle Kompetenz und fördern die interkulturelle Kooperation der Generationen und den Dialog zwischen  Organisationen der Zivilgesellschaft. Laufzeit: 2011-2012

———————————————————————————————————————————————-

Filmvorführungen und Symposien , Herbst 2012

1. Sept. 2012 Krakau, Oskar Schindlers Fabrik – Emalia, Museum der Stadt Krakau, Lipowa Strasse 4,

2. Sept. 2012 Warschau, Österreichisches Kulturforum Warschau im Rahmen 9. Festival of Jewish Culture, „Warsaw of Isaac Singer”,

17. Okt. 2012 Wien, Universität Wien, Zentrum für Translationswissenschaft, Hörsaal 5, Gymnasiumstr. 50, 1190 Wien. In Folge der Präsentation wird der Film in weitere sechs Sprachen von Studenten übersetzt,

21. Okt. 2012 Bydgoszcz (Bromberg, Polen), im Rahmen der 19. Österreich – Tage in Bromberg, Miejskiego Centrum Kultury, Bydgoszcz ul.Marcinkowskiego 12-14

9. Nov. 2012 Nürnberg, Deutsch-Polnischen Gesellschaft in Franken e., im Rahmen der Jubiläumsveranstaltung zum 35-jährigen Bestehen der DPG.

————————————————————————————————————————————————————————————-

Dziennik Polski. 4.04.2012

PIOTR SZALSZA na temat kręconego w Krakowie filmu o Mordechaju Gebirtigu

Rok powstawania filmu nie jest przypadkowy – w czerwcu minie 70 lat od śmierci Gebirtiga… – Jesteśmy mu to winni; jest niby znany – choć bardziej w świecie niż w rodzimym Krakowie, szanowany, ale tak naprawdę jakże mało się o nim wie, w jak niewielkim stopniu kojarzy jego wiersze, piosenki… Niewiele też osób kojarzy jego krakowski adres – Berka Joselewicza 5, gdzie mieszkał, co od 20 lat zaświadcza stosowna tablica pamiątkowa.

– Bo ów żydowski poeta i pieśniarz, z zawodu stolarz, dopiero w ostatnich latach zaistniał w szerszej świadomości, także dzięki książce Natana Grossa „Żydowski bard”, z roku 2000. – Ale to wciąż człowiek, o którym jakże niewiele wiadomo na pewno, o czym przekonałem się tworząc scenariusz filmu. Nawet w księdze urodzin z roku 1877 nie ma wpisu o jego narodzinach.

Filmu realizuje Pan… – …z Wiener–Krakauer Kultur–Gesellschaft, stowarzyszeniem stworzonym przez Zofię Beklen w Wiedniu, gdzie mieszkam od 1983 roku,. Projekt spotkał się z uznaniem Unii Europejskiej, która w dużym stopniu nas finansuje. Wsparły nas też Telewizja Kraków oraz TVP Kultura a także ausriackie Ministerstwo Kultury i MSZ.

– A skąd udział w filmie artystów Piwnicy pod Baranami? – Zaprosiliśmy Piwnicę do współpracy, ponieważ będzie to film muzyczno-dokumentalny; podobny zrobiłem dwa lata temu o Bronisławie Hubermanie. Zależało mi, by w filmie zaistniały przepiękne piosenki Gebirtiga i to w zupełnie nowych współczesnych aranżacjach, przygotowanych przez Jerzego Kluzowicza, Kubę Stankiewicza i Borisa Malkowskiego. Czas już, podobnie, jak dzieje się to w świecie, odchodzić w opracowaniu tych piosenek od estetyki sztetl, jak i od naklejania stempelka gettowego; wtedy okazuje się, że to znakomite, współcześnie brzmiące szlagiery. A był Gebirtig wspaniałym autorem, świetnym melodykiem.

– Zresztą większość tych piosenek powstała przed wojną, one dopiero później, jak „S`brent” („Gore”), jedna z najbardziej znanych, trafiły do getta. – Tę akurat wiąże się z pogromem w podradomskim Przytyku z roku 1936. Choć generalnie, jak już wspomnialem, faktow w pełni jednoznacznych z życia i twórczości Gebirtiga jest ogromnie mało. To był skromny człowiek, nie afiszował się ze swą twórczością, a większość dokumentów pochłonął Holokaust. Nawet nie bardzo wiadomo, jak zginął. To postać – legenda. I tak będę chciał ją przedstawić.

– Twarz Gebirtigowi, jakże mało znaną, da krakowski aktor, także piwniczny, Czesław Wojtała. – Acz jego postaci wcale nie czynię jednoznaczną. To nie będzie Gebirtig przywołujący sceny z własnego życia. On bardziej zaistnieje poprzez wiersze. Pokażemy je zresztą, mając sfilmowane w izraelskim w muzeum Moreshet – rękopisy, które cudem się uratowały. To będzie ktoś, kto teraz patrzy na przeszłość; taka postać Chagallowska, unosząca się nad dachami Krakowa. Stąd też nie kierowałem się fizycznym podobieństwem pana Czesława do bohatera filmu – zwłaszcza, że jego twarz zachowała się raptem na paru fotografiach. Bardziej zależało mi na poetyckości pana Czesława, na jego predylekcji pantomimicznej.

– Wróćmy do twórczości, do piosenek… – Wybrałem w sumie dziewięć, z bólem serca rezygnując z tylu innych. Przecież Gebirtig stworzył od początku XX wieku piosenki kabaretowe, miłosne, wręcz erotyczne, a dzisiaj wszystkie na ogół są odtwarzane tak, jakby powstawały niemal tuż przed zamordowaniem autora. Postanowiłem zatem przywrócić im pierwotny charakter, a interpretację powierzyłem Beacie Czerneckiej, Oli Maurer, Kamili Klimczak i Tamarze Kalinowskiej z Piwnicy oraz Agnieszce Płoszajskiej, związanej z wcześniej kabaretem Loch Camelot. I wszystkie piosenki są śpiewane w kwintecie. W jednej wystąpi też chór Krakowskiej Młodej Filharmonii Rafała Marchewczyka.

– Pieśni Gebirtiga spopularyzował trochę w Polsce, w tłumaczeniu Agnieszki Osieckiej, André Ochodlo. Pan korzysta z jakiego przekładu? – Sam tłumaczyłem z jidysz. – 30 marca zakończy Pan zdjęcia w Piwnicy – odmienionej za sprawą scenografii Małgorzaty Suwalskiej, a następne…? – Będziemy kręcić z operatorem Mieczysławem Chudzikiem, tegorocznym laureatem Prix Italia, już w maju na krakowskim Kazimierzu. W sumie powstanie około godzinny film, którego premierę planujemy 1 września w Krakowie. Później pewnie trafi do telewizji. Powstanie też DVD – także w wersji niemieckiej i angielskiej. Będzie to wszak pierwszy film o Mordechaju Gebirtigu. I to tym bardziej nakłada na nas dużą odpowiedzialność.

Rozmawiał: WACŁAW KRUPIŃSKI

http://www.thenews.pl/1/11/Artykul/95648,Jewish-songwriter-Gebirtig-inspires-film-tribute-
http://www.israel-nachrichten.com/archive/2466

 

Comments are closed.

comments sind aus -->